Barışı Destekleme Harekâtı

1950 yılında Kore Savaşı’yla başlayan Barışı Destekleme Harekâtına (BDH) Kara Kuvvetleri Komutanlığının katkıları devam etmektedir.

1. DEVAM EDEN GÖREVLER

- Bosna-Hersek Türk Temsil Heyeti (BHTTH) Başkanlığı:

Türk Silahlı Kuvvetleri, Bosna-Hersek’teki Barışı Destekleme Harekâtına ilk olarak 1994 yılında katılmıştır.(UNPROFOR 1992-1995, NATO IFOR 1995-1996, NATO SFOR 1996-2004, EUFOR Althea 2004-Devam).

Bosna-Hersek’te EUFOR Althea adıyla devam eden BDH’de 14’ü AB ülkesi, 5’i AB dışı olmak üzere toplam 19 ülke görev yapmaktadır. Başlangıcından itibaren katkı sağlayan Türkiye, Avusturya’dan sonra en çok katkı yapan ikinci ülkedir.

Türkiye tarafından, bir Motorlu Piyade Bölüğü, İrtibat ve İzleme Timleri ile EUFOR Althea bünyesinde bulunan NATO ve AB karargâhlarında görev icra edilmektedir.

Bosna-Hersek’teki vazife; huzur ve güven ortamını devam ettirmek, yerel ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğini geliştirmek, uluslararası sivil mevcudiyeti desteklemek ve Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetlerine eğitim desteği sağlamaktır.

- Kosova Türk Temsil Heyeti(KTTH) Başkanlığı:

Kosova’da Uluslararası Barış Gücü, 1999 tarihinden itibaren BM Güvenlik Konseyinin kararı doğrultusunda sürdürülmektedir.

KFOR Harekâtı adıyla devam eden BDH’de NATO üyesi 23 ülke ve NATO üyesi olmayan 8 ülke olmak üzere toplam 31 ülke görev yapmaktadır.

Türkiye, 13 Temmuz 1999 tarihinden itibaren KFOR Harekâtı’nda kendisine tahsis edilen kadrolara personel görevlendirmektedir.

Türkiye, Mayıs 2007-Mayıs 2008 tarihleri arasında Güney Çok Uluslu Görev Kuvveti komutasını üstlenmiştir. Hâlen KFOR Hrk.nda bir Motorlu Piyade Bölüğü, İrtibat ve İzleme Timleri ile NATO'nun Kosova'da yürüttüğü harekât desteklenmekte ve Kosova Silahlı Kuvvetleri unsurlarına eğitim desteği sağlanmaktadır.

Kosova’daki vazife; güvenli ve emniyetli bir ortam tesis etmek, yerel ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğini geliştirmek ve Kosova Güvenlik Kuvvetlerinin gelişmesine ve eğitimine destek sağlamaktır.

- Somali Türk Görev Kuvveti (STGK) Komutanlığı:

Somali ile Çerçeve Anlaşma (2010), Askerî Eğitim ve İş Birliği Anlaşması (2012), STGK Protokolü (2014) imzalanmış ve STGK Bakanlar Kurulu Kararı (2015) ile STGK K.lığı 28 Ağustos 2017 tarihinde Somali’deki Anadolu Kışlası’na intikalini tamamlamıştır.

STGK’nın vazifesi; Türkiye ile Somali arasında imzalanan askerî eğitim iş birliği esasları çerçevesinde, Somali Silahlı Kuvvetlerinin teşkilat, eğitim, öğretim, askerî altyapı ve lojistik sistemlerinin iyileştirilmesi ile eğitime destek ve yardım sağlamaktır.

Bu kapsamda; 30 Eylül 2017 tarihinde, Harp Okulu, Astsubay Okulu ve Birlik Eğitim Merkezinde eğitimlere başlanmış, söz konusu birlik ve öğrenci eğitimlerine devam edilmektedir.

Birlik eğitimi kapsamında eğitim verilen Somali Piyade Taburlarına, Somali’deki 3 aylık eğitimlerini müteakip Türkiye’de (Isparta) 3 ay komando eğitimi verilmektedir.

- Katar Türk Birleşik Müşterek Kuvveti (KTBMK) Komutanlığı:

Katar’da daimî konuşlanmamıza olanak sağlayan anlaşma, 19 Aralık 2014 tarihinde imzalanmış ve 15 Haziran 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ekim 2015 ayından başlayarak tatbikatlar vasıtasıyla kademeli olarak Katar’a kuvvet konuşlandırma faaliyeti başlamıştır.

Katar’da 2017 yılında yaşanan Körfez Krizi sonrasında yeniden Türkiye-Katar ortak tatbikatı düzenlenmesine karar verilmiştir. Katar’a tatbikat maksatlı giden birliklerin daimî olarak Katar’da kalmasına yönelik Katar Türk Birleşik Müşterek Kuvvet K.lığı (KTBMK) teşkil edilmiştir. KTBMK K.lığı, 04 Ocak 2018 tarihinde Katar’a intikal ederek göreve başlamıştır.

KTBMK K.lığının vazifesi; Katar’da icra edilecek ortak tatbikatlara iştirak etmek, Katar’ın iklim ve coğrafi şartlarına uygun teçhizat, silah, araç ve malzeme ihtiyaçlarını tespit etmek ve Katar tarafından talep edilen faaliyetleri koordine ederek gerçekleştirilmesini sağlamaktır.

- Libya Görev Grubu (LGG) Komutanlığı:

Libya Görev Grubu (LGG) Komutanlığı; Libya Silahlı Kuvvetlerini yeniden yapılandırmak, barış, huzur ve istikrarın tesisine katkı sağlamak maksadıyla Libya Silahlı Kuvvetlerine eğitim ve danışmanlık desteği vermektedir. Sağlanan bu destek sayesinde Libya’da çatışmalar sonlanmış, ateşkes sağlanarak siyasi süreç başlamıştır.

Libya Görev Grubu Komutanlığında (LGG) yer alan K.K.K.lığı unsurları, hâlihazırda 4 farklı bölgede konuşlanmıştır. K.K.K.lığı unsurları ve komando unsurları, muharebe destek ve muharebe hizmet destek unsurları ile Tajura Müşterek Eğitim Merkezi eğitici grubu ile desteğini devam ettirmektedir.

K.K.K.lığı olarak Libya’da birçok farklı branşta Libya Silahlı Kuvvetlerine eğitim verilmekte ayrıca Libya Silahlı Kuvvetlerinin teşkilatlanma faaliyetlerine destek sağlanmaktadır.

- Azerbaycan Görev Grubu (AGG) Komutanlığı:

Azerbaycan’ın icra ettiği “Tek Vatan” harekâtının zaferle sonuçlanması neticesinde; Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerini yeniden yapılandırmak ve müşterek yetenekleri geliştirmek amacıyla; planlama, eğitim desteği, lojistik destek ile ortak tatbikatlar yapılmaktadır.

“Tek Ordu” yaklaşımı çerçevesinde Silahlı Kuvvetlerimizin birlikte daha da etkin çalışabilmesi için harp silah araçlarından teşkilata, personel yetiştirmeden atama sistemine kadar bir bütün olarak iş birliği ile bir modernizasyon hamlesine başlamanın önemine binaen faaliyetler yürütülmektedir.

2. TAMAMLANAN GÖREVLER

- Somali Harekâtı’na (UNOSOM); 1992-1994 yılları arasında bir mekanize piyade bölüğü ile katkı sağlanılmıştır.

- Lübnan UNIFIL Harekâtı’na; 2006-2013 yılları arasında bir istihkâm inşaat bölüğü ile katkıda bulunulmuştur.

- Makedonya Essential Harvest Harekâtı’na; 2001 yılında bir piyade bölük timi ile katkıda bulunulmuştur.

- Afganistan Kararlı Destek Misyonunda; 2015-2021 yılları arasında Afganistan Türk Görev Kuvveti (ATGK) Komutanlığı olarak “Çerçeve Ülke” sorumluluğu yürütülmüştür. Görev, 28 Ağustos 2021 tarihinde NATO personelinin tamamının geri çekilmesi ile sonlandırılmıştır.

3. GEÇMİŞ DÖNEMLERDE KATKI SAĞLANAN ULUSLARARASI GÖZLEM GÖREVLERİ

- BM İran-Irak Askerî Gözlemci Grubuna, 1988-1991 tarihleri arasında katkı sağlanmıştır.

- BM Irak-Kuveyt Askerî Gözlem Misyonuna, 1991-2003 tarihleri arasında katkı sağlanmıştır.

- BM Gürcistan Gözlem Misyonuna 1994-2009 tarihleri arasında katkı sağlanmıştır.

- İsrail-Filistin arasında sürdürülen görüşmelerde El Halil Uluslararası Geçici Mevcudiyet (TIPH) adlı gözlemcilik görevine, 1997-2008 tarihleri arasında katkı sağlanmıştır.

- Gürcistan-Çeçenistan sınırında oluşturulan AGİT Gözlem Misyonuna, 2000-2004 tarihleri arasında katkı sağlanmıştır.

- BM Doğu Timor Destek Misyonuna, 1999-2004 tarihleri arasında katkı sağlanmıştır.

4. BARIŞI DESTEKLEME HAREKÂTI’NA GEREKTİĞİNDE KATKI SAĞLAYACAK UNSURLAR

Türkiye; Güneydoğu Avrupa ve Balkanlar’da bölgesel güvenlik ve istikrarın devamını sağlamak maksadıyla, Güneydoğu Avrupa Çok Uluslu Barış Gücü Tugayının (SEEBRIG) kurulmasına 1999 tarihinde öncülük etmiştir.

Güneydoğu Avrupa Çok Uluslu Barış Gücü Tugay Karargâhı personel kadroları; Arnavutluk, Bulgaristan, Yunanistan, İtalya, Makedonya, Romanya ve Türkiye tarafından desteklenmektedir. Tugay karargâhı faaliyetleri, bu ülkeler arasında dönüşümlü olarak yürütülmektedir. Bu kapsamda; Karargâh, 2007-2011 tarihleri arasında Türkiye’de konuşlanarak görevini icra etmiştir.

Türkiye, NATO’nun komuta ve kuvvet yapısına en kapsamlı katkılar sağlayan müttefiklerden biridir. İttifakın komuta yapısında yer alan NATO Kara Komutanlığı (LANDCOM), ülkemizde bulunmaktadır. Ayrıca, NATO Kuvvet Yapısındaki Yüksek Hazırlık Seviyeli dokuz kara kuvveti karargâhından biri olan NATO Süratli İntikal Edebilir Kolordusu (NRDC-T)/Türkiye (3’üncü Kolordu Karargâhı/İstanbul) ülkemizce sağlanmaktadır.

Bu kapsamda; 3’üncü Kor.K.lığı, 2021 yılında NATO Kara Unsur Komutanlığını (LCC) ve 66’ncı Mknz.P.Tug.K.lığı Çok Yüksek Hazırlıklı Tugay (VJTF) sorumluluğunu üstlenmiştir. VJTF görevi ile bağlantılı olarak 66’ncı Mknz.P.Tug.K.lığı, 2020 yılında 45 günlük (Stand-Up); 2022 yılında 30 günlük (Stand-Down) hazırlık süresindeki takip kuvveti (IFFG-45 ve IFFG-30) görevlerini üstlenmiştir.